KTMMOB Mimarlar Odası, 2018
“Mimarca Mekân Anlatımı” Kompozisyon Yarışması
SEÇİCİ KURUL RAPORU
KTMMOB Mimarlar Odası, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ve Türkiye’de mimarlık ve ilgili meslek örgütlerine bağlı meslek insanlarına yaptığı açık çağrıyla bir kompozisyon yarışmasının ilkini başarıyla ve yüksek bir katılımla düzenlemiştir. Kıbrıs ve Türkiye'de yapılı çevrenin oluşumuna katkıda bulunan meslek çevresinin mimarlık ve edebiyat ara kesitinde ürettikleri “sözleri” duymak ve yazın alanında özellikle kültürel miras ve mimari bellek oluşumuna katkı sağlamak açısından son derece anlamlı bulduğumuz bu yarışmanın Seçici Kurul Üyeleri olarak, KTMMOB Mimarlar Odası Merkez Yönetim Kurulu'na, Yayın Kurulu Üyeleri ve Düzenleme Komitesi'ne yaşama geçirdikleri kurumsal süreç ve gerçekleştirdikleri titiz çalışma için ve ayrıca üretimlerini paylaşarak katkı sunan herkese ilgileri için teşekkür ediyoruz.
Geçmişte seyahatnameler, günlükler, biyografiler, denemeler, resmi belgeler, mektuplar, arşivler gibi farklı yazın türleriyle belgelenen kentler ve yapılar mimarlık tarihi yazınına ve mimarlık kültürünün oluşumuna katkıda bulunmuştur. Değerlendirmeye giren yazılarda, günümüzde bir insan ömrü için bile hızla dönüşen yapılı çevrenin deneme, öyküleme benzeri farklı edebiyat türleri ile kayıt altına alınması yanı sıra bu çevreleri deneyimleyen ve oluşumuna katkıda bulunan kişilerin gerçek ya da kurmaca mekân algılarını edebiyat ve mimarlık ara kesitinde ortaya koyması önemli görülmüştür. Değerlendirmede temel ölçüt olarak, gerçek ya da kurmaca mekânların temsil edilme biçimleri ve yorumlanışları, mimarlık disiplininin edebiyat içerisinde kendine nasıl bir yer edindiği, ana temsiliyet aracı olarak mimarlığın yazıya özgün katkıları göz önünde bulundurulmuştur.
Değerlendirmeye giren yazıların oldukça büyük bir bölümü yazınsal kaliteleriyle öne çıkmıştır. Yarışma katılımcıları ile son elemeye kalan katılımcılar arasında çoğunluğu oluşturan, ödül grubunda ise tümünü oluşturan kadınların yazın alanındaki bu etkin varlığı, olumlu anlamda dikkat çekici bulunmuştur. Yarışmaya katılanlar arasında genç yaş grubunun yoğunluğu da ayrıca sevindiricidir. Mimarlık disiplini dışından katılımların sayıca azlığı, henüz ilki düzenlenen bu yarışma için tahmin edilebilir olmakla birlikte, gelecek yıllarda mesleki formasyonların getireceği zenginliği yarışmaya dahil edebilmek için yarışmanın kamuoyunda farklı çevrelerde de duyurulması için çaba gösterilmesi gerekmektedir.
Seçici Kurul Üyelerinin seçim ve ödüllendirmelere ait değerlendirmeleri, gerekçeleri ile aşağıda açıklanmaktadır. Tüm kararlar oybirliği ile alınmıştır.
Birincilik Ödülü
MEYDANIN HAYALETİ / Özlem Öztürk
Kentli hafızasının çıpa attığı kentsel simgelere ve onunla özdeşleşen toplumsal ve kişisel belleğe yapılan atıf ile; unutuş, hatırlayış ve mekân hafızası üzerine örülen kurgu değerli bulunmuştur. Kent belleğindeki yapıların sessiz sedasız, ağıtsız yok edilişini etkileyici bir dille aktarması; bunu yaparken politik açıdan kritik mesafeyi koruyup mekân dilinde değerlendirmeyi başarması; kentsel bellekte bırakılan çok katmanlı izlerin her katmanının ayrı ayrı örülerek akıcı bir anlatının kurgulanması; mekândaki değişimlerin topluma, toplumdaki değişimlerin mekâna yansımasına odaklanılması; bakışı tarihsel kesitlerle de destekleyerek aktarması başarılı bulunmuştur.
İkincilik Ödülü
DÖNÜM NOKTALARI VE ADAPTASYON: 1572-2019 / Şimal Kesepara
Kentin uzun tarihinde, belleğinde ve dokusunda her daim önemli bir kurucu ve örgütleyici olan bir yapının geçirdiği dönüşümleri, yapıyı anlatıcı kılarak özgün biçimde aktarması; bu dönüşümler sırasında yapının farklı dönem kesitleri içine başarılı adaptasyonlarla yerleştirilmesini eleştiriden de geri kalmadan iyi biçimde kurması; bunu yaparken restorasyon çalışmalarının değerini ortaya çıkarması; eski ile yeni, geleneksel ile çağdaş, benzeri ikiliklere atıfla özgün izlenimler taşıyan bir anlatı kurması değerli bulunmuştur.
Üçüncülük Ödülü
TEK GÖZ ODA / Ayşe İnci Coşkun
Oda metaforu çevresinde örülmüş şiirsel anlatımı ve abartısız dili; ‘göz’leyen ‘göz’lenen ikiliğini anlatı içinde geçişkenlikle yoğurması; mekânın türlü hallerini özgün bir anlatıya dönüştürmesi; Türkçenin zenginliğini ortaya koyan incelikli tavrı değerli bulunmuştur.
Mansiyon
SİYAH ÖTESİ / Fatma Kolsal
“Siyahın ressamı” olarak anılan Fransız Pierre Soulages’in siyah ötesi resimlerini anlama denemesi olgun bir felsefi metin olarak değerlendirilmiştir. Beden, mekân, zaman birlikteliğinin mimarlık, felsefe ve resim sanatı arasındaki ilişki üzerinden aktarılması; ölçekler arası geçişlerle kurduğu özgün anlatı değerli bulunmuştur.
Mansiyon
UYU İSTANBUL / Gizem Caner
Akıcı dili ile mekânlar ve olaylar arasında kurulan lezzetli örgüsü; eskiye duyulan özlem ve yeniye yöneltilen eleştiriyi bildik kalıpların dışına çıkaran tavrı; dönüşmekte olan sokak mekânını canlı-cansız tüm aktörlerin gözünden sokak yaşantısıyla iç içe geçirerek aktarması; yeninin sterilizasyonuna karşı eskinin yaşamla örülü canlılığını zıtlıklarla anlatması değerli bulunmuştur.