MİMARCA MEKÂN ANLATIMI METİN YARIŞMASI-2021
Seçici Kurul Raporu
KTMMOB Mimarlar Odası, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ve Türkiye’de, mimarlık ve ilgili örgütlerine bağlı meslek insanlarına açık olan Mimarca Mekân Anlatımı Metin Yarışması’nın dördüncüsünü düzenlemiştir. Mimarlık ve edebiyat disiplinlerinin ilişkilendirildiği, akademik tez ve makaleler dışında farklı yazılı kaynaklara ve onların barındırdığı derin değerlere dikkat çekerek, mekân anlatımı içeren metinlerin çoğalması amacında olan yarışma, artık gelenekselleşmiştir.
Mimar olsun olmasın, KTMMOB ve TMMOB çatısı altındaki tüm oda üyelerine açık olan yarışmayla, eserlere “mimarca” bir bakışın önemsendiği bu yarışmanın isminde geçen “Mimarca”, aynı zamanda odanın uzun yıllardır yayımladığı derginin adına da gönderme yapmaktadır.
11 Mart 2022’de Lefkoşa’daki merkez binada toplanan jüri üyeleri olarak (Suha Özkan- Jüri başkanı, Kozan Uzunoğlu, Müge Cengizkan, Neşe Yaşın, Büşra Kara, Devrim Yücel Besim, Abdullah Can) değerlendirmeyi tamamlamış bulunmaktayız. KTMMOB Mimarlar Odası Yönetim Kurulu, danışman jüri üyeleri ve yarışma düzenleme komitesine, ortaya koydukları emek ve gerçekleştirdikleri titiz çalışma için teşekkür eder; yarışmaya, eserlerini göndererek katkıda bulunan değerli yarışmacılara, ilgileri için minnetlerimizi sunarız.
Seyahatnameler, günlükler, biyografiler, denemeler, resmi belgeler, mektuplar, arşivler gibi farklı yazın türlerinde belgelenen kent, yapı ve mimari elemanlar, mimarlık tarihi yazını ve mimarlık kültürünün oluşumuna katkıda bulunmuştur. Değerlendirmeye giren yazılarda temel ölçüt olarak, bu çevreleri deneyimleyen ve oluşumuna katkıda bulunan kişilerin gerçek ya da kurmaca mekânları temsil etme biçim ve yorumlayışları kadar, mimarlık disiplininin edebiyat içerisinde kendine nasıl bir yer edindiği ve ana temsiliyet aracı olarak mimarlığın yazıya özgün katkıları göz önüne alınmıştır.
Jüri değerlendirmesi sonucu ödüle layık görülen metinlerin yazınsal kalite, mekân kurgusu ve mekânın ele alınış biçimiyle öne çıktığı gözlemlenmiştir.
Yarışmaya katılımın niceliksel ve niteliksel açıdan tatmin edici olması yarışmanın devamın gerekliliğinin kanıtıdır. 48 katılımın gerçekleştiği bu yılki yarışmada, kadınların sayıca çoğunluğu yine göze çarpmış, otuz yaş altı katılımcıların toplam katılımcı sayısının yarısından fazla olması ise, yazın sanatına ilgisi olan genç neslin yetiştiğine işaret etmiştir. Geçtiğimiz dönemlerde olduğu gibi mimarlık dışındaki farklı meslek gruplarının daha az ilgi göstermesi, buna rağmen mimar kaleminden çıkan eserlerin yanında diğer meslek gruplarının eserlerinin de ödül almış olması sevindiricidir.
Asli jüri üyelerinin oy birliği ile aldığı karar sonucunda belirlenen seçim ve ödüllendirmelere ait değerlendirmeleri, gerekçeleri ile aşağıda açıklanmıştır:
Birincilik Ödülü
Merdiven / Özge Kırçıl
Mekânın belleğinde masalsı bir yolculuk olarak nitelendirilecek yazının kurgusunda, mekânın tanıdık, şefkatli ve sıcak kurgusal anlatımı başarılı bulunmuştur. Eski bir zamanı anlatırken zamansız bir metin yaratılmıştır. Metnin dili bütünlüklü ve sürükleyicidir. Kurulan kısa ama etkili cümlelerle mekânın deneyimi başarıyla aktarılmıştır. Ayrıca imgelerle metin zenginleştirilmiştir.
İkincilik Ödülü
Ruhi, Mavi Ekran ve Ağaçlı Park / Çiğdem Güven
Düşsel ve yoğun yaratıcılık taşıyan fragmantal kurgulu bir metindir. İçindeki farklı kesitlerin akıcı ve tamamlayıcı bir dille bir araya getirildiği düşünülmüş, özgünlüğü açısından değerli bulunmuştur. Kolektif belleğe dair göndermeler içermektedir. Sunulan hikâye karakterleri iletişimci bir güç taşımaktadır, bu da metnin mekân anlatımını güçlendirmektedir. Hassas ve okşayıcı bir tatta olan eserin görselliği de güçlü bulunmuştur.
Üçüncülük Ödülü
Zamanın Birinden Gelen Öykü /Esin Yılmaz
Metnin bir yoğunluğu olduğu, metin içindeki somut bilgilerin kurguya ustaca yerleştirildiği düşünülmüştür. Kayıp mekânlara dair yaşadığı iç sızısını, nostalji duygusuna düşmeden anlatması olumlu bulunmuştur. Geçmişte yaşananlar ve günümüzde yaşananlar arasında güçlü bir dil yaratarak kurduğu başarılı ilişki üzerinden önemli bir kamusal yapı tasvir etmesi dikkate değerdir.
Özel Ödül (Çelen Mirata Birkan adına)
Arayış / Çağrı Acar
Gözlemci bir gezgin bakış açısı ile sunulan metin; iç mekânda dolaşırken okuyucunun içe yolculuğunu kışkırtmayı başarmıştır. Mekânın kalıcılığı karşısında insanın geçiciliğini duyumsaması dikkate değerdir.
Mansiyon
Bir Hikâye Yazmak / Merve Eflatun
Yazarın anılardan yola çıkarak bir hikâye oluşturma çabası değerli bulunmuştur. Bağlılık metaforu kullanılarak duygusal bağlılık ile mekânlar arası bağlılıktan bahsetmiş; kent içi bir yolculuğu başarıyla aktarmıştır.
Mansiyon
O / İrem Durmuş
Okuyucuyu içine çeken bir anlatıya sahip olan metin, bütünlükçü ve dingin bir dile sahiptir. Ayrıca mekânı içselleştirerek anlatması açısından başarılı bulunmuştur.
Mansiyon
Mekânın –mış hali: Petra’da Yeniden Kurulan Geçmiş Zaman
Mekâna duyulan hayranlık ve büyülenme hissi başarıyla aktarılmıştır. Başlıkta ipucu olarak kullanılan ‘mekânın –mış hâli’ deyişi de metne konu olan kente dair masalsı bir duyumsama yaratmaktadır. Kayalar arasında adeta saklanmış olan kentin; sonsuzluk duygusunu okura geçirmesi açısından değerli bulunmuştur.
Not: Mansiyonlar eşdeğerdir.